قالب وبلاگ

هر چه باشد این اقرار شیعیان است: «مؤمنان به خداوند و  تمامی فرشتگان، کتابها و فرستادگان اعتقاد دارند و تفاوتی بین آنان قائل نمی شوند.»(1)

نام منجی شیعیان، «محمّد» و کنیه ی ایشان «ابوالقاسم»، درست همانند نام و کنیه ی  حضرت رسول اکرم(صلی الله علیه و آله) است.(2) ایشان دوازدهمین وصیّ رسول خدا(ص)(3) و نهمین فرزند از فرزندان امام حسین(ع) هستند.(4) مردی که هم از نسل ایرانیان در رگ و خونش اثری هست(5) و هم از رومیان(6) و هم اعراب.

عقیده شیعیان در باور مهدویت
وقتی می گوییم عقاید شیعه، به روز شده است، دلیل تاریخی هم برایش می آوریم: اسلام آخرین دین الهی و  محمّد امین (ص) خاتم بخش پیامبران الهی بودند. مگر نه؟ بنابراین منطق به ما می گوید که اعتقادات دیگر ادیان الهی نیز در دین خاتم وجود دارد.

این موضوع را بگذارید کنار اینکه حتّی مسلمانان اهل سنّت هم روایات خود را تا زمان حضرت رسول اکرم(ص) و نهایتاً از امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) نقل می کنند. این در حالی است که شیعیان، تا 250 سال پس از رسول اکرم(ص) از اوصیای آن حضرت (ص)، اطلاعات بسیار زیاد، جامع و گاهی اوقات محرمانه ای دریافت کردند. حتّی شیعیان، منجی خود را دیدند و گزارش هایی از چهره و قدّ و قامت او در زمان کودکی و نوجوانی اش هم ارائه کردند.(7)

بالاتر از این، شیعیان اندکی، تا قبل از شروع غیبت کبری، یعنی تا سال 329هـ . ق. از ایشان نامه دریافت می کردند و حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه)، خودشان تاریخ غیبتشان را اعلام کردند و آخرین نامه را هم خودشان به آخرین نایبشان نوشتند.(8)

بنابراین، اگر به دنبال دسته اوّل ترین خبرها از منجی آخرالزّمان و فریادرس مظلومان هستیم، بهترین منبع خبر، همین اخباری است که شیعیان گزارش کرده اند.

چنانچه در روایات ما درباره خصوصیات ظاهری آن حضرت آمده است: «بر گونه ی راستش خال است و صورتش همچون ماه فروزان می درخشد.»(9)

و درباره ی هدف و نهایت کارشان از امیرالمؤمنین علی(ع) چنین آمده است: «ساحت و درگاه او از همه شما گشاده‏تر و دانش او از همه شما فزونتر است و خويشان و نزديكان را بيش از همه شما سركشى مى‏كند و حفظ پيوستگى مى‏نمايد، پروردگارا برانگيخته شدن او را مايه به درآمدن و سر رسيدن دلتنگى و اندوه قرار ده و به واسطه او پراكندگى امّت را جمع ساز، پس اگر خداوند براى تو خير خواست پس عزم خود استوار گردان و اگر در راه رسيدن به خدمت او توفيق يافتى، از او به ديگرى باز مگرد و هر گاه به سويش راه يافتى از او در مگذر.» (پس از اين سخن ها) امام(ع) آه برآورد- و در اين حال با دست خويش به سينه خود اشاره نمود- و فرمود: «چقدر به ديدن او مشتاقم.»(10)

شیعه در آخرالزّمان
آخرالزّمان و سختی های پیش از آن در همه ی ادیان مورد بررسی قرار گرفته است و دوران منتهی به ظهور در هر دینی نامی دارد. در روایات بسیاری در کتب شیعیان،  به دوران غیبت با عنوان «دوران حیرت» یاد شده است. اهمیت این دوران بسیار زیاد است؛ چرا که به سلامت گذشتن از این دوران تکلیف فرد را در همراهی با منجی روشن می کند. در همین دوران است که بحث «انتظار برای منجی»، «کسب آمادگی برای همراهی او» و «تلاش برای زمینه سازی ظهور او» بیان می گردد.

روایات دوران حیرت به زمان غیبت امام عصر(ارواحنا له الفداء) اشاره می کند که در آن شیعیان مورد آزمایش های سختی قرار می گیرند و برخی از آنها سر سالم از این آزمایش ها به در نمی برند. این دوران چنان سخت و طاقت فراست که امام صادق(ع) پیش از رسیدن این دوران به حال شیعیان این دوران زار گریستند.

دو نفر از یاران ایشان، حضرت را در این حال دیدند و امام این دوران را اشک ریزان، این چنین وصف نمودند: «...صبح امروز در كتاب جفر مى ‏نگريستم و آن كتابى است كه مشتمل بر علم مرگها و بلايا و مصائب بزرگ است و علم ما كان و ما يكون تا روز قيامت در آن است. همان كتابى كه خداى تعالى آن را به محمّد (صلى اللَّه عليه و آله) و ائمّه پس از او (عليهم السّلام) اختصاص داده است. در فصولى از آن مى ‏نگريستم: ميلاد قائم ما، غيبت و تأخير كردن و طول عمرش، بلواى مؤمنان در آن زمان و پيدايش شک در قلوب آنها به واسطه طول غيبت، مرتد شدن آنها از دينشان و بركندن رشته ی اسلام از گردنهايشان... و پس از آنكه در آن فصول‏ نگريستم، دلم آتش گرفت و اندوه بر من حاکم شد...»(11)

در روایات ما، بارها به مؤمنان و مسلمانان هشدار داده شده است که برای جداسازی کامل حق و باطل و شناسایی پیروان واقعی، شیعیان آزمایش می شوند: «غربال می شوید.»(12) این غربال شدن و سر سلامت به سر بردن از آزمایشهاست که مشخّص می کند که چه کسی یار امام و منجی باقی خواهند ماند و چه کسی در مقابل او می ایستد.

نجات بخشی منجی در اخبار شیعیان
نکته ی دیگری که در اخبار شیعیان از منجی آخرالزّمان به چشم می خورد و در مقدّمه هم به آن اشاره کردیم، بیان جزئیات است. البتّه نه آنقدر که منتظر احساس کند همه چیز را می داند و ماجرای ظهور برایش جذابیتی نداشته باشد. اتّفاقاً برعکس؛ اطلاعات موجود در روایات معصومان(ع) به بیان جلوه های زیبایی و چگونگی نجات بخشی حضرت مهدی(عج) اشاره می کند که اشتیاق دوستدار آن حضرت(ع) را به دیدن دوران حکومتش بیشتر و بیشتر می کند.

به بیان دیگر، اینکه بگوییم «منجی، جهان را پر از صلح و عدل و داد می کند»، سخن مشترک همه ی ادیان و فرقه هاست؛ امّا این روایات و اخبار شیعیان است که پرده از چگونگی این دادگستری برمی دارد. مثلاً اینکه ابلیس توسط حضرت مهدی(عج) به دوزخ فرستاده می شود،(13) اینکه فرشتگان و جنیان و انسانها (و احتمالاً دیگر موجودات)، دست به دست همدیگر می دهند تا افتخار همراهی امام عصر(عج) در نابود کردن گردنکشان و ستمکاران را داشته باشند(14)، اینکه چگونه مردم جهان با دیدن روی همچون خورشید و اخلاق محمّدی آخرین وصیّ، دل می بازند و دروازه های شهرهایشان را بی محابا برای ورود ایشان باز می کنند(15) و موارد بسیار زیاد دیگر، از نمونه های بارز کردن این عدل گستری است. علاوه بر آنکه در روایات شیعیان آمده است که در حکومت حضرت مهدی(عج) پیامبران الهی نیز پا در رکاب حضرت مهدی(عج) می گذارند و سهمی در برپایی حکومت امام زمان(ع) دارند.(16)

این روایت از دوران طلایی ظهور حضرت خاتم الاوصیاء(عج) خواندنی است: امیرمؤمنان علی(ع) فرمودند: «اين امر به دست ما آغاز شد و به دست ما پايان مي يابد، خداوند به وسيلة ما انسانها را در آغاز زمان، رهايي بخشيد و به وسيلة ما در پايان جهان، عدالت گسترده مي شود.»(17)

پی نوشت:
1. بقره: 285.
2. ابن بابويه، محمد بن على، كمال الدين و تمام النعمة، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.، ج‏2، ص384.
3. همان، ج 2، صص 6 ـ 5.
4. كلينى، محمد بن يعقوب، الكافي، تهران، اسلامیه، چاپ چهارم، 1407 ق.، ج‏1، ص 333.
5. امام حسین(علیه السلام) با شهربانو(سلام الله علیها) دختر یزدگرد سوم ازدواج کردند و امامان از نسل ایشان همگی رگی ایرانی دارند.
6. حضرت نرجس خاتون (سلام الله علیها) مادر گرامی حضرت مهدی(ارواحنا له الفداء)، رومی و از نسل شمعون، وصیّ حضرت عیسی(علی نبینا و آله و علیه السلام) بودند.
7. در این باره می توانید به گزارش های متعدد افراد مختلف از میلاد حضرت مهدی(عج) تا تشییع پیکر امام حسن عسکری(ع) در کتب مختلف مراجعه کنید. برای نمونه ن. ک به: كلينى، محمد بن يعقوب، أصول الكافي، ترجمه كمره‏اى،  قم، اسوه، چاپ سوم، 1375، ج‏3، ص: 519- 559 (باب ولادت حضرت صاحب(ع))
8. ابن بابویه، محمد بن علی، همان، ج2، ص 516. (نامه امام خطاب به نایب چهارمشان محمد سمری)
9. اربلي، کشف الغمه، بيروت، دارالاضواء، 1405ق، ج 3، ص 262
10. ابن أبي زينب، محمّد بن ابراهيم، الغيبة للنعماني، ترجمه غفارى، تهران، چاپ دوم، 1418ق، 1376ش. ص304-306.
11. ابن بابويه، محمد بن على، كمال الدين / ترجمه پهلوان، قم، دارالحدیث، چاپ: اول، 1380 ش. ج‏2 ؛ ص31.
12. كلينى، محمد بن يعقوب، همان، ج 2، ص 107.
13. عياشى، محمد بن مسعود، تفسير العيّاشي - تهران، چاپ: اول، 1380 ق. ج‏2 ؛ ص242.
14. برای نمونه ی این روایات، ن. ک به : منتخب الاثر، ص 487؛ بحارالأنوار، ج 52، ص 280.
15. نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، صص 122 و 123.
16. ن. ک به مقاله پیامبران الهی در لشکر قائم آل محمد(ص)
17. كشف الغمّة، ج 3، صص 263 و 273.

پایگاه میعاد